Odezwał się do Niego Tomasz: Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę? Odpowiedział mu Jezus: Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie. Jn 14, 2–6

Panorama

Życie jest obok prawdy jednym z najtrudniej definiowalnych pojęć. Ciekawy jest skrótowy opis definicji życia w Encyklopedii PWN. Można w nim zauważyć, że problem definicji życia związany jest m.in. z trudnością wyjaśnienia jego powstania.

Jednak kiedy mówimy o tym, że „chcemy żyć”, nie mamy na myśli tylko tego, by w naszym ciele zachodziły mechanizmy metaboliczne i fizjologiczne. Potrzebujemy móc stwierdzić, że żyjemy, czyli potrzebujemy świadomości istnienia.

Jednak w moich poszukiwaniach ten ślad nie chciał się dalej rozwinąć i doprowadzić do zadowalającego obrazu. Postawiłem na inną cechę – niezłomność, „upartość” życia. Życie od miliardów lat trwa mimo, że towarzyszy mu ciągle śmierć. Życie pojedynczego osobnika kończy się śmiercią, co nie przeszkadza życiu trwać nadal, rozwijać się, opanowywać nowych terenów, przezwyciężać lub omijać barier, które stają mu na drodze. Jest w tym upór, bo przecież nietrudno wyobrazić sobie, że Wszechświat mógłby składać się tylko z gwiazd, planet, obłoków gazu i pustki międzygwiezdnej. A jednak wbrew nieprzyjaznym, wrogim warunkom, wbrew mechanizmom, które szybko mogą zniszczyć delikatne życie, ono ciągle istnieje, a także jego wyższy poziom – świadomość.

Jezus w słowach „kto we mnie wierzy choćby i umarł, żyć będzie” zapowiada przekroczenie, przezwyciężenie progu śmierci również w odniesieniu do pojedynczej istoty. Śmierć staje się tymczasowym etapem, epizodem, życie zaś trwa. Na przykładzie samego Jezusa – śmierć nie osłabia, nie jest ostateczna, ale wręcz wzmacnia tego, komu udaje się przez nią przejść. Przywołując przysłowie „co cię nie zabije, to cię wzmocni” i dodając do niego doświadczenie Jezusa otrzymujemy: „nawet jeśli coś cię zabije, to ostatecznie i tak cię wzmocni”.

Zbliżenie

Samo zdjęcie oceniam jako najsłabsze z tego cyklu. Może dlatego, że poszukiwałem materializacji mojej idee fix: siły życia, która rozsadza niematerialny element. Nie mogąc oderwać się od tego szablonu poszukiwałem pnia drzewa, który przebija ścianę, korzenia rozsadzającego skałę itd. To dość kiczowate, przyznaję. Ze zdjęć, które zrobiłem, wybrałem najprostsze w swojej formie.